Mario Draghi, de nieuwe boeman van scheldend Nederland

Scheldend Nederland heeft er een nieuwe boeman bij. Naast de vluchtelingen die de ondergang van onze verzorgingsstaat betekenen, naast de slokoppen van de Europese Unie, naast de zuidelijke knoflook- en olijfolielanden met Griekenland als kampioen, naast chanteur Erdogan met zijn zes miljard, is dat sinds donderdag Mario Draghi, voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB).

Hij maakt ‘immers’ onze pensioen kapot. Vanwege zijn besluit om de rente tot 0 procent terug te brengen, daalt de dekkingsgraad van de fondsen. Dat betekent hogere premies en lagere uitkeringen. De ECB is de doodsvijand van onze oudjes. Senioren worden altijd ‘oudjes’ genoemd door de miljoenen zondebokkenzoekers in ons geplaagde land. Daar moet u eens op letten.

Een groot deel van de Haagse politici zal zich ditmaal bij deze beschuldiging aansluiten. Zij kunnen daardoor – al dan niet geïnspireerd door de Passie op de televisie – als Pilatus hun handen in onschuld wassen. Daar is natuurlijk niets van aan. Je kunt Mario Draghi van een hoop beschuldigen maar niet dat hij onze pensioenen onderuit haalt. Dat feit is echt van puur Nederlandse makelij, net als de bloembollen en de kaas.

Wij eisen dat pensioenfondsen gaan voor de lange termijn. Als je nog veertig jaar premie moet betalen, dan wil je aan het eind van die periode ook inderdaad de uitkering ontvangen die je in het vooruitzicht is gesteld. Het problem is alleen dat de toekomst onvoorspelbaar is. Daar hebben wij Nederlanders moeite mee. Een hele beroepsgroep houdt zich bezig met beleid op de midden- en lange termijn. Wij hebben in het Centraal Plan Bureau (CPB) een zeer serieus genomen instantie waarin economen zich op grond van wiskundige modellen met waarzeggerij bezig houden.

Als je de toekomst wilt voorspellen dan moet je omstandigheden in aanmerking nemen die er nog niet zijn. Anders kun je geen oorzaak en gevolg redenering op touw zetten. Dit nu, gebeurt ook bij de pensioenfondsen. Het komt er op neer dat bij het bepalen van de dekkingsgraad in de toekomst  de rentesituatie van nu leidraad is. Dat is natuurlijk een hersenspinsel. Dat is fantasie. Dat is een aanname. Als we een ding met tamelijke zekerheid kunnen zeggen, is dat de rente in 2056 niet op hedendaagse niveau’s zal staan.  Het feit dat we het toch wensen te geloven, leidt ertoe dat premies omhoog gaan en uitkeringen dalen.

Of deze vorm van waarzeggerij verdienstelijk is, wil ik hier in het midden laten. Voor 2008 gebeurde dat op een andere manier met gemiddelde rentes en die leidde tot hogere dekkingsgraden. Wel is duidelijk dat Mario Draghi hier niets mee te maken heeft. Nederlanders doen dit elkaar aan. De Nederlandse politiek is verantwoordelijk. De Nederlandse Bank, die de rekenrente verleden jaar nog heeft verlaagd , is verantwoordelijk. Directeur Knot noemde die verlaging ‘realistisch’. Het had niets met realisme te maken. Het was een kwestie van mentaliteit.