Maak het asielbeleid rechtvaardiger

De Nederlandse overheid passeert haar barmhartige burgers met haar strikte asielbeleid. Dat werd vorige week weer pijnlijk bewezen toen bleek dat de achttienjarige Márcia, die onlangs haar VWO diploma heeft behaald, toch verplicht wordt Nederland te verlaten. Het is meer dan terecht dat de publieke opinie het verwerpelijk vindt dat dit meisje – dat bijna haar hele leven in Nederland woont – met haar ongekende talenten dit kansrijke land moet verlaten.

De hardvochtigheid van het Nederlandse asielbeleid is te verklaren vanuit haar gebrek aan flexibiliteit. Het ontbreekt aan het vermogen om rechtmatigheid met rechtvaardigheid te laten rijmen. Een asielzoeker wordt teruggebracht tot een onderdeel van de wet in plaats van beschouwd te worden als een individu met een eigen verhaal dat soms de wet overstijgt.

Het verhaal van Márcia is dat van een meisje dat door hard werken van het vmbo naar het vwo ging. RTV Rijnmond introduceerde haar verhaal vorige week weer:

“De ouders van Márcia kwamen 14 jaar geleden uit Angola. Ze werden ondergebracht in het asielzoekerscentrum in’s-Gravendeel. Márcia bleek bovengemiddeld slim te zijn en kwam al snel op het vwo terecht. Een paar jaar geleden sloot het asielzoekerscentrum en moest de familie verhuizen naar Venlo. Omdat daar geen geschikte school voor Márcia te vinden was, besloot een medewerkster van het Dalton Lyceum in Dordrecht haar in huis te nemen. De laatste twee jaar was Márcia doordeweeks bij haar gastgezin en in de weekenden bij haar familie in Venlo.”

Barmhartigheid Het verhaal van Márcia laat zien er in Nederland barmhartige burgers bestaan die haar de kans en het vertrouwen gaven om haar talenten te ontwikkelen en haar leven op te bouwen. Net als Márcia heeft haar broertje Glaucio, die in Nederland is geboren, ook een bijzonder verhaal dat de wet overstijgt. De voetbalvereniging waar Glaucio op zit heeft vorig jaar daarom een petitie gelanceerd om de staatssecretaris van justitie duidelijk te maken dat Márcia en Glaucio in Nederland horen.

‘Hier heb ik alles geleerd, het alfabet, leren lezen en schrijven. Hier heb ik mijn vrienden, mijn leven’, zei Márcia vorig jaar in een televisie-uitzending die werd gemaakt naar aanleiding van de genoemde petitie. In dezelfde uitzending zegt haar broertje Glaucio: “We leven in onzekerheid en je weet nooit wat er kan gebeuren’ om vervolgens met een pleidooi te eindigen in de richting de staatssecretaris: “Alstublieft, kunt u mij een kans geven om hier te blijven?”

‘Ik schaam mij eigenlijk dat ik een Nederlander ben’ schreef Joop Marce uit Den Bosch op zijn Facebook na het zien van de genoemde televisie-uitzending. Het is toe te juichen dat er genoeg Nederlanders bestaan die het krom en onrechtvaardig vinden dat Glaucio moet smeken om hier te blijven. Dat blijkt ook uit het feit dat er meer dan 5700 mensen de officiële petitie hebben getekend om Márcia en Glaucio in Nederland te laten blijven.

Hoe moet Joop Marce uit Den Bosch tegen politici opboksen die er tot nu toe niet in slagen om Marcia en Glaucio te behoeden voor de onversneden juridisering? Wat kunnen beleidsmakers zeggen tegen het gezin dat Márcia in huis heeft opgevangen zodat zij haar vwo-studie kon afronden? Wat kunnen politici in Den Haag zeggen tegen de voetbalvereniging van Glaucio en zijn (school)vrienden zeggen?

Er lopen honderden Márcia’s en Glaucio’s rond en politiek Den Haag is radeloos. In een gesprek met journalist Chris Klomp voor het opinieblad Vrij Nederland, vertelden Kamerleden Voordewind (CU) en Gesthuizen (SP) dat ze jaarlijks naar schatting honderden individuele verzoeken aan de staatsecretaris indienen (VN, 21 januari). Elke poging om een structurele oplossing te vinden zodat er weinig verzoeken komen, leidt tot een’pardon’. Zo heeft een omstreden debat in de kamer in 2011 over de ‘vernederlandste’ Mauro die naar Angola terug gestuurd moest worden, er toe geleid dat het Kinderpardon op de agenda is gekomen. Inmiddels weten wij dat een pardon ook een juridische poging is mensen te categoriseren en dat honderden kinderen zoals Márcia en Glaucio er niet mee geholpen worden.

Hervorming Het is daarom hoog tijd dat politici in Den Haag het rigide asielbeleid hervormt en rechtvaardiger maakt. Houd voortaan rekening met de positie die mensen hebben in de samenleving. Houd rekening met het feit dat Márcia het vertrouwen van de samenleving heeft gekregen om een leven op te bouwen. Een overheid die Marcia uitzet zegt eigenlijk: ‘Een dikke middelvinger naar het Nederlandse gezin en alle barmhartige burgers die dit meisje hier in Nederland hebben gevormd’.

Wat burgers hebben opgebouwd in de vorm van vriendschap, liefde en empathie, moet de overheid niet willen verbreken door middel van een onrechtvaardige wet. De overheid moet rekening houden met het feit dat kinderen hier hun hele leven zijn, dat ze de taal spreken, dat bijna hun alles hier is. De overheid moet het asielbeleid grondig hervormen door flexibiliteit centraal te stellen. Geef bijvoorbeeld burgemeesters een discretionaire bevoegdheid om meisjes zoals Márcia een permanente verblijfsvergunning te verlenen. Want zij hebben inzicht op wat de bewoners willen. De samenleving heeft gesproken door Márcia jarenlang liefde en barmhartigheid te verlenen. Nu is het de taak van de politiek om te luisteren en de samenleving niet te passeren.