Klimaattop Doha stevent af op mislukking

Het is alweer donderdag, het “high level-gedeelte” is begonnen: in alle zaaltjes en wandelgangen wordt driftig onderhandeld over de teksten die vrijdagavond te stemming komen.

De vooruitzichten zijn niet erg rooskleurig en dat komt mede door de afspraak die in Durban is gemaakt. Daar kwam men overeen dat in 2015 een wereldwijd akkoord moet worden gesloten die ingaat in 2020. Tot die tijd worden op verschillende onderdelen de messen geslepen om het ambitieniveau hoger te krijgen of juist lager, en om geld in het klimaatfonds te stoppen of juist niet. Er zit een groot risico aan deze werkwijze: vele schaakborden tegelijkertijd met ondertussen in het achterhoofd dat in 2015 alles moet rondkomen. Tussen Durban en de definitieve deal zijn dus drie klimaattoppen die tot de deal moeten leiden.

Om van Doha een succes te maken is het eigenlijk te laat, het is een van de drie tussentoppen en dreigt een vergelijkbaar lot te krijgen als Poznan in 2008. De verwachtingen zijn laag, maar toch moeten drie punten het verschil gaan maken: 1. Er moeten regels komen over het Kyoto2-protocol waar het hete hangijzer “hot air” is. 2. Alle verschillende onderhandelingstrajecten moeten convergeren in een traject die ons zal leiden naar een akkoord in 2015 3. Er zullen afspraken gemaakt moeten worden om de toppen van 2013 en 2014 meer focus te geven.

Dat laatste punt is belangrijk om de klimaattop van 2015 (COP21) niet een Kopenhagen-2 te maken. In Bali was afgesproken dat Kopenhagen de top zou worden waar de deal gesloten moest worden. We weten hoe het afliep, na een matige tussentop in Poznan kwam de deceptie in Kopenhagen: er stond te veel op het spel om tot overeenstemming te komen.

Ook nu wordt er geschaakt en getangood om in 2015 een grand final te hebben. Maar wat nu als die grand final net als in Kopenhagen mislukt? Dan zijn de problemen niet meer te overzien.  Als namelijk al die onderwerpen pas daar hun beslag moeten gaan krijgen dan vrees ik dat de opeenstapeling van verschillende grote deelbesluiten met maar 1 deadline van december 2015 zou kunnen leiden tot een mislukking. Daarom moet in Doha overeenstemming komen over focus van de komende twee toppen: spreek in 2013 af hoe de klimaatsteun wordt vormgegeven, en focus in 2014 op afspraken over het ambitieniveau van CO2-reductie. Op die manier kun je voorkomen dat we in 2015 niet weer met lege handen staan in een wereld die dan niet meer in staat is om klimaatverandering tegen te gaan. Want dat is uiteindelijk waar het om te doen is, zoals vandaag door de Filipijnen op emotionele wijze werd duidelijk gemaakt.

Volg Bas Eickhout ook op Twitter en lees zijn eerdere blogs over de klimaattop in Doha hier en hier