Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

En wat nu?

  •  
09-11-2016
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
60 keer bekeken
  •  
30785795121_d447d7d95b_o

© cc-foto: ann frye

Wat er nu in ieder geval niet moet gebeuren is dat iedereen verhalen gaat rondstrooien dat het einde der tijden is aangebroken.
Wat velen voor onvoorstelbaar hielden – hijzelf misschien ook wel – is vannacht gebeurd: Trump is president geworden van de Verenigde Staten. Dat is voor veel mensen een schok. Hoe kon het dat zoveel mensen op hem stemden terwijl hij een campagne voerde die iedere verbeelding tartte en alle grenzen overschreed?
Voor mij kwam de wake up call deze zomer van Michael Moore. Hij voorspelde dat Trump zou gaan winnen en als een van de redenen noemde hij dat iedereen denkt dat Hillary president wordt. Dat tempert het enthousiasme van haar aanhang en stimuleert die van Trump. En inderdaad, steeds werd in de peilingen voorspeld dat Hillary zou gaan winnen. Ik vreesde dat juist daarom Trump de zege zou pakken. Dat gebeurde eerder bij het Oekraïne-referendum en bij de Brexit. En nu weer.
Wat er nu in ieder geval niet moet gebeuren is dat iedereen verhalen gaat rondstrooien dat het einde der tijden is aangebroken. Want dat gaat – althans voorlopig – niet uitkomen. Trump is een populist en hij wil vooral populair zijn. Houd er rekening mee dat hij allemaal dingen gaat doen die je niet verwacht. Onvoorspelbaarheid is immers zijn handelsmerk. Hij zal maatregelen nemen die zijn kiezers, maar ook degenen die niet op hem stemden, tevreden stellen. En dan hoef je niet meteen aan allerlei nare zaken te denken.
Het probleem zit ergens anders. Trump verkoopt mooie praatjes – “ik haal de banen terug” – en die zijn uiteindelijk niet te realiseren. Dat is wel vaker zo bij politici maar bij Trump lijkt er verder geen beleid achter te zitten. Hij heeft bijvoorbeeld beloofd IS te verslaan met een ‘geheim plan’. Dat plan is er waarschijnlijk helemaal niet.
Op een gegeven moment werkt dat niet meer. Het cadeautjes uitdelen moet een keer ophouden, de resultaten verdampen vervolgens en het gaat mis. Pas dan wordt het echt gevaarlijk, leert de geschiedenis. Op zo’n moment gaan populisten drastische maatregelen nemen om hun kiezers toch tevreden te houden en of de aandacht af te leiden. Dat is het moment waarop de griezelige wendingen plaatsvinden.
In de Rotterdamse Schouwburg presenteerde ik dinsdag een verkiezingsavond. Een van de gasten was Peter van Heemst, een door de wol geverfd oud-politicus die er in 2006 in slaagde met zijn ten dode opgeschreven PvdA het lokaal oppermachtige Leefbaar Rotterdam te verslaan. Hij stelde de zaal een interessante vraag. “Jullie zijn allemaal voor Hillary maar kan een van jullie mij een programmapunt van haar noemen?” Het bleef stil. Volgens Van Heemst was Hillary alleen maar anti-Trump en had ze amper een eigen verhaal, ze zag zichzelf als automatische troonopvolger. “Het doet me denken aan het einde van Paars II toen twee kleurloze politici, Melkert en Dijkstal, dachten dat ze onverslaanbaar waren. En toen kwam Fortuyn.”
Van Heemst heeft gelijk gekregen. Trump doet misschien wel de meest waanzinnige voorstellen maar iedereen kent ze. Zelf ken ik ook meer plannen van Trump dan van Hillary. En dat is waar het om draait. De kiezers vertellen wat je wilt gaan doen. Dat je plannen niet realiseerbaar zijn interesseert ze meestal geen snars. Het gaat er om dat je vertelt wat je zou willen en in hoeverre dat aansluit bij de wensen van je kiezers.
Obama deed dat. Die sprak over het verleggen van het pad van de geschiedenis, over hoop, over verandering. Hij begeesterde mensen.
Over vier maanden zijn er in Nederland verkiezingen. Ik hecht niet zoveel waarde aan peilingen maar ik ben er niet gerust op. Wilders zou zo maar een monsterzege kunnen halen. Daar hoeft zijn aanhang niet eens voor te groeien. Het kan bijvoorbeeld gebeuren doordat de linkse kiezer thuisblijft. Want op wie moeten ze stemmen? Asscher of Samsom lijken één pot nat, Roemer is er nog nooit in geslaagd de afkeer van de PvdA te verzilveren en Klaver is vooralsnog vooral een grote belofte. Wie gaat het verhaal vertellen dat de linkse kiezer naar de stembus lokt?
Trump is president geworden, het kan zo maar gebeuren dat Wilders premier wordt. En denk maar niet dat VVD en CDA hem echt in de steek zullen laten als de PVV de grootste wordt. We hebben dit eerder gemaakt en als we iets geleerd hebben in de afgelopen 24 uur met de verkiezing van een sterke man, dan is het dat de geschiedenis zichzelf graag herhaalt.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.