De term 'witte mensen' deugt niet

Je leest tegenwoordig de hele tijd over witte dominantie, witte mensen en ‘witten’, zonder nadere aanduiding. Het is bijna een soort vlag geworden, geen witte maar een echte oorlogsvlag. Wie hem hijst, geeft daarmee blijk van zijn overtuiging in een maatschappij te leven vol structureel racisme.

Het gebruik van het woord ‘wit’ in deze context is verkeerd. Het is fout. Het deugt niet. Het is een aanslag op de Nederlandse taal.

Al sinds de middeleeuwen wordt onze taal besmet met gallicismes, anglicismes en germanismes. Wie van het Nederlands houdt, voert daar een verbeten strijd tegen. Die is dag in dag uit bezig deze vijfde kolonne te ontmaskeren en onschadelijk te maken.

Waar heeft van der Horst het nu in hemelsnaam over? Kijk, het is altijd een goed idee om mooie, Nederlandse equivalenten te vinden voor buitenlandse termen. Zo heeft al rond 1600 Simon Stevin – als ik mij niet vergis – het woord “wiskunde” verzonnen voor mathematica en in het kielzog daarvan nog veel meer termen zoals driehoek. Een ander voorbeeld: in Frankrijk heeft een commissie heel bewust gezocht naar nieuwe woorden rond de elektronica. Resultaat: een computer is een ordinateur en een softwareprogramma is een logiciel . Knap gedaan.

Terwijl vrienden van de moedertaal prachtige nieuwe woorden bedenken, zijn er echter ook al sinds de vroegste tijden undercover-operaties aan de gang. Woorden uit vreemde talen vermommen zich en proberen door te gaan voor correct Nederlands. Dat zijn de bovengenoemde gallicismes, anglicismes en germanismes. Voorbeeld. Het Nederlands kent al heel lang het woord “meerdere”. In het Duits is dat Vorgesetzte . “Ik mag daar niet zelf over beslissen. Ik moet dat eerst aan mijn meerdere voorleggen.” Het Duitse kent echter ook het woord “ mehrere “. Dat betekent “verscheidene”.  “Op dit eiland komen verscheidene meeuwensoorten voor.” Nu zien wij dat mehrere de Nederlandse taal is binnengeslopen om verscheidene te verdringen. Het lijkt nog steeds op het oorspronkelijke vreemde woord, maar heeft zich wel in een boerka van schijn-Nederlands gehuld. Daaronder zit the real thing , de oorspronkelijke betekenis van het ingeslopen woord. Een germanisme of een ander -isme is dus geen Nederlands woord maar een woord uit een buitenlandse taal dat gemaskerd rond gaat.

Dit nu gebeurt de laatste jaren met white . Het betekent in het Engels zowel wit als blank. Met het Nederlandse woord “wit” is dat niet het geval. Het duidt uitsluitend een kleur aan en niet een variant van de menselijke soort. In het Nederlands kun je als mens best wit zijn. Dan ben je bang of je hebt wat onder de leden. Je bent wit. Je hebt koorts. Blank daarentegen wordt gebruikt voor de huidskleur (en de top der duinen en vla, maar daar blijft het wel zo ongeveer bij). Nu is het Engelse “white” vermomd als “wit” bezig het Nederlands binnen te dringen, nadat een eerdere poging, zoals Trouw meedeelt , zo rond 1600 en op niets uitliep. Dat doet pijn aan de ogen, aan het hart en aan de ziel. Tenminste als het Nederlands je lief is.

Begrijp me niet verkeerd: het Surinaamse Nederlands ontwikkelt allerlei grammaticale en taalkundige varianten die je hier in Europa niet ziet. Ook dat is een ontwikkeling die de taal rijker en veelzijdiger maakt. Zo is “zweeftrui” wat mij betreft superieur aan naveltrui. Ook op de straten van de grote steden zijn boeiende ontwikkelingen aan de gang. Straattaal is een van de pittige bronnen waaruit het standaard Nederlands moet blijven drinken.

Tegelijk blijft waakzaamheid geboden. Algemeen advies: gebruik liever de oorspronkelijke buitenlandse terminologie dan dat je die term vermomt. Laat white supremacy staan en maak er in godsnaam geen witte suprematie van. Correct is overigens: blanke overheersing. Dáár is geen woord Frans bij.

Beluister dit opiniestuk hier 

Volg Han ook op Twitter

Het nieuwste boek van Han is De Mooiste Jaren van Nederland (1950-2000)