Dank God voor Allah

Moslims en de islam worden in Nederland dagelijks in verband gebracht met een lange lijst problemen. Gelukkig is de voedingsbodem voor uitsluiting of uitzetting ondanks dat nog steeds beperkt. Maar als redelijke mensen het er over eens zijn dat moslims in Europa zullen blijven als gelijkwaardige burgers, lijkt het verstandiger om te proberen een positief beeld van ze te hebben. Een beeld dat in de Nederlandse media en politiek eigenlijk niet meer geschetst wordt. Dat is niet alleen onverstandig, maar ook onterecht.

De geschiedenis heeft in ieder geval veel goeds te zeggen over moslims. Tijdens de middeleeuwen hebben islamitische geleerden de erfenis uit de Griekse oudheid bewaard en uitgebouwd. De moderne gezondheidszorg, wiskunde, astronomie, scheikunde en werktuigbouw zijn door moslims in gang gezet, en veel wetenschappers vinden onze Renaissance ondenkbaar zonder alle islamitische innovaties. Het mooiste gebouw ter wereld, de Taj Mahal, is een islamitisch monument voor de liefde voor een vrouw. De bijdrage van moslims aan onze moderne wereld is dus enorm geweest. Maar toch gaat het te ver om moderne moslims de te eren voor prestaties van 500 jaar geleden, net zoals het flauw is om vergeten geschiedenis te gebruiken om hedendaagse moslims te kritiseren.

Relevanter is de vraag of de religieuze plichten van een moderne moslim goed of slecht voor de rest van ons zijn. Aan de 5 pilaren van de islam zal het niet liggen. Moslims moeten de enige God en zijn Koran erkennen; onderzoek laat zien dat geloof mensen gelukkiger maakt. Moslims moeten geld geven aan armen en zieken; daar kan niemand tegen zijn. Ze moeten 5 keer per dag bidden in een ritueel dat sterk op yoga lijkt; dat is gezond en dus goedkoper voor de gezondheidszorg. Eens in het jaar moet de moslims een maand overdag vasten; wetenschap laat zien dat ook dat heel gezond is. En een keer in hun leven moeten moslims een pelgrimstocht naar Mekka maken; dat is misschien slecht voor het milieu maar goed voor de verhoudingen tussen volkeren.

Al met al een positieve balans van kleine voordelen. Maar moslims kunnen ons ook helpen met de echt grote problemen van de wereld. De economische crisis werd veroorzaakt door ingewikkelde financiële instrumenten die in strijd zijn met de regels voor islamitische financiële dienstverlening, en was gewoon aan ons voorbijgegaan als moslims daar meer invloed hadden. Er is een enorm tekort aan grondstoffen, terwijl moslims die minder dan gemiddeld gebruiken en meer dan gemiddeld leveren. De spoken van racisme en oorlogszucht blijven overal de kop op steken, terwijl moslimlanden relatief vaak voorbeelden zijn van raciale tolerantie en vredelievendheid. En seksueel misbruik van minderjarigen komt niet vaak voor als er geen kerkelijke hiërarchie of koorknapen zijn.

De problemen die in onze Nederlandse steden heersen kunnen ook wel wat meer islam gebruiken. Stelen is streng verboden voor gelovige moslims, en onderzoek laat dan ook zien dat vrome moslims zelden in beeld komen bij de politie. Ze drinken ook geen alcohol. Als we dat allemaal zouden doen vallen er honderden minder verkeersdoden, is er veel minder overgewicht, en drinkt puber noch volwassene zich dood. Geheelonthouding is er misschien ook de oorzaak van dat meldingen van huiselijk geweld minder vaak voorkomen bij migranten dan in inheemse kring. Het is al met al niet verwonderlijk dat de problemen die worden toegeschreven aan jonge moslims vooral plaatsvinden bij de generatie die de oude religieuze tradities laat varen.

Moslims zijn mensen, en hun gedrag wordt meer beïnvloed door de situatie waarin ze zich bevinden dan door een oud boek. Het is dus te makkelijk al dit goede nieuws zomaar aan de islam toe te schrijven. En er zijn ook moslims die zich door hun geloofsinterpretatie en hun omstandigheden laten leiden naar slecht gedrag. Maar het is dus niet alleen zo dat de meeste aanklachten tegen “de islam” onterecht of overtrokken zijn; het blijkt zelfs makkelijk om moslims juist ook in verband te brengen met positief gedrag. Dat is iets om in gedachten te houden als we de volgende keer de krant open slaan of de TV aanzetten.