Chaos en geen gezag bij Trump

Normaal gesproken zou je felle kritiek op een Republikeinse president kunnen verwachten bij progressieve zenders als MSNBC of misschien CNN. Maar vorige week ging Bill O’Reilly van het ultraconservatieve Fox al regelrecht tegen Trump in over Poetin’s neiging om tegenstanders te vergiftigen. En nu maakt zijn collega Shepard Smith gehakt van de wijze waarop Trump kritische vragen over zijn connecties met Rusland denkt te pareren. In Trump’s beleving is kritiek op zijn functioneren ‘Fake News’. Als er toch een kern van waarheid in zit is het omdat Obama hem een ‘puinhoop heeft nagelaten’. Maar daarmee gaan de problemen uiteraard niet weg.

Allereerst hebben we de zaak Flynn: in de VS is het privé-personen verboden om met buitenlandse mogendheden te onderhandelen over Amerikaanse staatszaken (de zogeheten Logan-Act). Robert Kennedy overtrad die wet ooit toen hij een vredesvoorstel van Vietnam in ontvangst nam, terwijl hij geen lid meer van de regering was. Hij kreeg er genadeloos voor op z’n donder van president Johnson, strikt genomen terecht.

Trump’s inmiddels opgestapte National Security Advisor Flynn heeft de Logan-wet overtreden door met Rusland te spreken over het opheffen van Amerikaanse sancties vóórdat hij officieel lid van de regering was. Flynn was zeer loyaal aan Trump, maar geen fan van Rusland. Zou hij uit zichzelf die sancties hebben willen opheffen? Nee, het is veel logischer dat hij van Trump zelf opdracht kreeg hierover te spreken. Flynn was daarmee in overtreding. Maar Trump misschien zelf ook, aangezien hij nog niet was ingezworen als president. Vooral interessant is natuurlijk hoe lang er al contact is tussen de Trump-campagne en het Kremlin en over sprake is geweest van coördinatie door Trump bij het hacken (door de Russen) van de Clinton-campagne.

Tevens opmerkelijk is dat Trump afgelopen week schijnbaar uit het niets opeens radicaal van standpunt wijzigde ten aanzien van Oekraïne en de Krim. Trump verstuurde een tweet met de strekking dat Obama te soft was geweest tegen Poetin toen die de Krim annexeerde. Allereerst is dit wellicht een eye-opener voor een aantal Trump-apologeten (ook hier in Nederland, waaronder mijn neef) die zichzelf en de wereld wilden doen geloven dat Hillary Clinton een groter gevaar voor de vrede is dan Trump. Daarbij roept ook de timing vragen op: wordt het te heet in de keuken? Was Trump’s ‘bromance’ met Poetin van dien aard dat hij zich nu opzichtig van hem moet distantiëren? Een beetje zoals je opzichtige homo-haters soms aantreft onder (of op) personen die zelf chantabel zijn?

De door Trump beoogde opvolger van Flynn, Robert Harward heeft ondertussen zijn eigen bijdrage geleverd aan de algehele impressie dat Trump zijn zaken niet op orde heeft. Normaliter bedank je niet voor de eer wanneer de president je vraagt om National Security Advisor te worden. En zeker een militair niet, want diens vaderlandsliefde weegt zwaar. Mocht je die job toch niet willen dan bescherm je de president tegen gezichtsverlies door je te verschuilen achter ‘private considerations’ of zo. Harward doet dat ook, maar laat daarnaast weinig subtiel doorschemeren dat hij geen vertrouwen heeft in Trump en geen onderdeel wil worden van diens ‘Sh*t Sandwich’.

Er zijn eerder presidenten geweest die niet meteen hun team op de rails hadden. Bill Clinton’s eerste jaar verliep chaotisch, Kennedy beleefde zijn Varkensbaai fiasco amper drie maanden na zijn inauguratie, en wellicht speelde beginnersproblematiek ook een rol bij het niet zien aankomen van 9/11 door George W. Bush. Maar de chaos bij de regering-Trump en het ongekende openlijke disrespect voor de president dat daarvan het gevolg is, is nog niet eerder vertoond. In ieder geval niet sinds Amerika een wereldmacht is en we hun leiders op de voet volgen.