Boerkini, symbool van zelfbeschikking

Natuurlijk hebben de boerkini en de hoofddoek een seksistische achtergrond en zou het mooi zijn als moslima’s weigerden die dingen aan te trekken. Maar hier in het westen speelt voor hen nog een andere strijd, een waarin ze het recht opeisen om hun eigen symbolen uit te kiezen – desnoods die van hun onderwerping. Door die keuze in eigen hand te nemen worden het in de richting van het vrije, verlichte westen ineens symbolen van onafhankelijkheid en zelfbeschikking: een voorschot wellicht op de strijd in eigen huis. Hoe kunnen ze die ooit winnen wanneer ze al zouden bezwijken voor de druk van de buitenwacht, die van hen eist dat ze zich naar vreemde normen gaan gedragen?

En wat blijft er van hen over als ze die hoofddoek afdoen: een ‘mens’, zoals humanistische voorstanders van een verbod menen? Vergeet het maar. Volgens de theorie van het  intersectioneel feminisme  zullen ze in op zijn minst drie te discrimineren subjectposities (identiteiten) uiteenvallen: vrouw, niet-westers, islamitisch – om van andere markeringen (taal, inkomen, opleiding enz.) maar te zwijgen.

Rijp voor de sloop dus in deze contreien. Ik weet wel wat ik zou doen in die positie: dat ding nog even omhouden. Al was het maar omdat ikzelf graag zou gaan over de vraag of ik me wil laten onderdrukken of niet. Daar gaat het verlichte atheïstische westen niet over, ook al heeft het duizend keer de waarheid en de wijsheid in pacht.

De bikini is nog maar een vrij recente uitvinding, uit 1946, genoemd naar het atol Bikini waar in dat jaar de eerste atoomproeven werden gehouden (de uitvinder, Louis Réard, zei dat de bikini net als de atoombom ‘small and devastating’ was). Eeuwenlang droegen vrouwen jurken en rokken op het strand en aan het zwembad. Nog in 1907 werd de Australische actrice Annette Kellerman op het strand van Boston gearresteerd wegens het dragen van een nauwsluitend, mouwloos zwempak uit één stuk, ook al hield het haar lichaam van de hals tot de voeten bedekt. Aan de Franse kust, in Spanje, Portugal, Italië, Australië en een aantal Amerikaanse staten was het dragen van een bikini tot in de jaren vijftig verboden. Brigitte Bardot moest er aan te pas komen om het kledingstuk eindelijk geaccepteerd te krijgen. Ik wil maar zeggen: wat wij voor goed, waar en wijs houden is aan schommelingen onderhevig en moet ons niet verblinden.

Solidariteit begint niet bij het eigen benauwde, tevreden en zelfgenoegzame perspectief. Dat perspectief dat bij het zien van een vrouw in een boerkini denkt: zij laat zich onderdrukken, ze is niet even vrij als wij, ipv: zij houdt zich staande in een westerse maatschappij. Geloof en etniciteit trekken nu eenmaal sterker aan een mens dan de vraag of men man is of vrouw.

Bij het hele bezwaar tegen het dragen van een boerkini speelt solidariteit met de vrouwen in kwestie nauwelijks een rol. Dat de boerkini een symbool van vrouwenonderdrukking is, wordt niet uit zorg om moslima’s aangevoerd, maar uit zorg om zichzelf. Men is bang dat de westerse samenleving op de schop gaat. Het is alleen om dat eigen belang dat vrouwen in sommige Franse steden nu tot emancipatie worden gedwongen, op straffe van niet meer naar het strand te kunnen. Dat is het gevolg van deze door verlichte, humanistische normen ingegeven maatregel. Pure onderdrukking, nauwelijks te onderscheiden van apartheidsmaatregelen.

Alsof het leven hier op het spel staat door een vrouw in een boerkini.

Ik ben niet voor de boerkini, noch praat ik de onderdrukking van vrouwen in de islam goed. Ook ik kan niet wachten tot het moment dat zij in hun eigen gemeenschappen hun plek opeisen, te beginnen in de moskee waar ze buiten het zicht achter een schotje moeten plaatsnemen. En natuurlijk buiten de moskee, zoals in de film  Ten van Abbas Kiarostami , waarin het afleggen van een hoofddoek, in Teheran, voor een indrukwekkende apotheose zorgt. Maar dat is wel in Teheran en vanuit de wens van de betreffende vrouw zelf, niet omdat men het in Europa zo graag wil.

Dit artikel is overgenomen van de website van Rutger

Lees ook de reactie van Heere Heersema Jr.