Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Black Twitter en witte tranen

  •  
10-11-2015
  •  
leestijd 5 minuten
  •  
166 keer bekeken
  •  
whitetears300.jpg
Sandra Salome: waarom gesprekken over racisme, ongelijkheid en discriminatie verre van leuk zijn maar wel noodzakelijk 
In het NRC stond een interview met vier vrouwen over activisme via social media, over het strijden tegen racisme en vooroordelen, #blacktwitter dus. Ik vond het een goed artikel; helder en to the point. In mijn ogen werden er veel dingen besproken, die hoognodig besproken moeten worden.
Ik was het natuurlijk niet tot op de letter met alles eens. Sommige zaken had ik anders beschreven en sommige woorden zou ik niet hebben gebruikt. Dat lijkt mij niet meer dan logisch, want ik was niet diegene die werd geïnterviewd. Ik zag al snel de reacties via twitter binnenstromen. Het mooie van dit soort artikelen is, dat er een redelijke voorspelbaarheid zit in de reacties die het gaat opleveren. Je ziet van mijlenver aankomen welke zinnen en woorden tot virtuele ontploffingen zullen leiden. Omdat ik een afspraak buitenshuis had, haakte ik af en kon ik pas in de avond weer kijken naar wat het artikel had losgemaakt. Het stuk bleek een lawine aan reacties te hebben losgeweekt. Als ik mijn reactie op de inhoud in één woord moet samenvatten, dan is ontluisterend het woord dat als eerste in mij opkomt.
Het ging in de reacties allang niet meer over de inhoud van het artikel. Het bleek ineens te gaan over hoe kwetsend sommige van de gebruikte woorden zijn voor witte mensen en hoe ongelofelijk onterecht ze werden aangevallen, terwijl ze juist altijd zo hun best hebben gedaan. Ze herkenden zichzelf dan ook totaal niet in het beeld dat werd geschetst. Dit ging geen moment over hen. Maar ondertussen schreeuwden en brulden ze het hen aangedane onrecht van de daken. Juist dat laatste, daar kan ik met mijn pet niet bij.
Als ik iets lees en het gaat niet over mij, dan voel ik mij niet aangesproken. Als ik mij wel aangesproken en ongemakkelijk voel, dan is er dus iets waar ik naar moet kijken en dringend over moet nadenken. Want waar komt dat gevoel vandaan? Herken ik iets en is dat wellicht niet zo leuk om te erkennen? Echt naar jezelf en naar je handelen kijken, is waardeloos. Het betekent zelfreflectie en dat kan zo af en toe best pijnlijk zijn. Maar om je dan te gaan gedragen als de eerste de beste peuter. Je bij wijze van spreken huilend ter aarde te storten en daar gaan liggen schreeuwen, zoals ik een aantal mensen op twitter hartstochtelijk zag doen, man man man. Ik wist niet of ik erom moest lachen of huilen.
Uiteindelijk besloot ik om toch vooral veel en vaak te lachen want wat een ongelofelijk kinderachtige dingen kwamen er voorbij. Er waren mensen die op het artikel reageerden met tweets als: ‘zo jaag je je medestanders weg’. Het leest alsof ze lid zijn van een club en nu overwegen hun lidmaatschap op te zeggen. Wat is er dan mis met je als je zoiets schrijft en dus blijkbaar ook meent? Ik mag toch hopen dat strijden tegen racisme iets is, wat je doet omdat jij dat zelf wilt. Dat racisme iets is wat jij verwerpelijk vindt. Uit de reacties meen ik echter op te kunnen maken dat er mensen zijn die zich tegen racisme uitspreken in de hoop er credits, schouderklopjes of karmapunten voor te krijgen.
Ik zag tweets voorbijkomen met teksten als: “Als het niet wordt gewaardeerd, dan doe ik niet meer mee in de strijd.” En dan niet één of twee maar best wel een groot aantal keer. Ik wacht serieus op de tweet waarin iemand aangeeft dat hij altijd tegen racisme gestreden heeft, maar nu door dit artikel toch maar heeft besloten om racist te worden. Ik schrijf bewust ‘hij’, want ja, het zijn toch vooral boze witte mannen die op twitter compleet uit hun dak gaan. Omdat er iets in het artikel staat over mannen van 50 + die bepaald gedrag vertonen.
Ik lees daarin dat er witte mannen zijn, die de neiging hebben om de discussie over te nemen. Die denken te kunnen spreken vanuit de zwarte vrouw/man en die het niet accepteren wanneer er kritiek op hun manier van spreken wordt geuit. Mannen die het lef hebben om te denken dat zij de agenda en woordkeus van een ander mogen bepalen. 
Dat dit soort mannen bestaat, weet ik. Sterker nog: ik ken er een aantal. Als jij als man weet dat jij zeker niet zo in elkaar steekt, waar maak je je dan in vredesnaam zo druk over? Of is dat omdat er misschien toch wel een kleine waarheid in de gegeven interviews schuilt? Ga dan vooral bij jezelf te rade en breek een ander niet af om het simpele feit dat deze de vinger legt op een zere plek die jij liever niet wilt voelen.Dat je jezelf op de borst wilt kloppen of credits wilt voor het feit dat je antiracist bent, is op zichzelf namelijk best raar. Dat zou gewoon de menselijke norm moeten zijn. Dat je dat zo moet onderstrepen, is bijna net zo ergerlijk als mensen die tweeten ‘dankbaar’ te zijn voor iedereen die tegen racisme vecht. 
Moet je dan ook dankbaar zijn voor het feit dat er mensen zijn die andere mensen níet vermoorden? Dien je elke dag bij je buren aan te bellen om ze te bedanken dat ze de gaskraan níet hebben opengedraaid? Dat is tenslotte ook iets om dankbaar voor te zijn. Het zal vast aan mij liggen, maar zoiets maakt mij woest. Rot op met je dankbaarheid!
Zoals je ziet maakte ook ik mij boos. Absoluut en vol overtuiging. Dat is echter vooral omdat ik het dood- en doodzonde vind dat de kern van het artikel verder onbesproken blijft en ondergesneeuwd raakt door de talrijke gekwetste ego’s. Mijn partner en ik zijn morgen vier jaar samen. Hij was altijd al activistisch, ook op het gebied van antiracisme. Toch heb ik hem de afgelopen vier jaar best vaak terecht moeten wijzen. De aanleiding was steevast dat hij dingen zei waarvan ik dacht: ‘klinkt leuk maar nee’.  In plaats van jankend in de verongelijkte modus te schieten en zich als een stampvoetende driejarige te gedragen, reageerde hij met: “oké, ik snap dus blijkbaar niet hoe het zit, dus leg mij maar eens uit hoe het dan wel zit volgens jou.”
Hij is het vervolgens zeker niet altijd met mij eens en vrolijk wordt hij nooit van mijn commentaar. De eerste keer dat ik hem wees op zijn white privilege, was zijn reactie: “Wat doe ik dan verkeerd, want ik ben me nergens van bewust?” Daarmee toonde hij gelukkig zijn altijd aanwezige bereidheid om even stil te zijn en te luisteren naar mij. Te luisteren naar hoe ik dingen zie en ervaar. Precies dat is waar het in het artikel om draait. Dat is de kern en daar zou de discussie over moeten gaan.
Gesprekken over racisme, ongelijkheid, discriminatie etc. zijn vaak verre van leuk. Dat laat echter onverlet dat het noodzakelijk is om ze te voeren. Het interview in de NRC biedt daartoe een mooi uitgangspunt. 
Dit artikel verscheen eerder op de blog Sandra’s true colors

Meer over:

opinie, media
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.