De arrestatie van Ebru Umar is een wake-up call aan de EU: stop de Turkse chantage

De lange arm van Erdogan lijkt steeds langer en bedreigender te worden. Sinds een paar weken is dit duidelijk merkbaar. Om precies te zijn sinds 20 maart; de dag waarop de deal tussen Turkije en de EU over het terugsturen van asielzoekers vanuit Griekenland naar Turkije in werking trad. Sindsdien heeft het regime van Erdogan Europa in de tang.

Merkel, Rutte en andere Europese leiders hebben zich afhankelijk en kwetsbaar gemaakt tegenover het Turkse regime. Dit betekent in de praktijk zwijgen en zwichten voor de Turkse chantage en tirannie om te voorkomen dat Erdogan deze deal opblaast. Daarom tijd voor een serieuze wake-up call.

Voorbeelden Allereerst bereikte de lange arm van Erdogan onze oosterburen, waar Merkel door de Turkse druk besloot dat de Duitse komiek Böhmermann kan worden vervolgd voor zijn uitlatingen over Erdogan. Vervolgens bereikte die lange arm het Turkse consulaat in Rotterdam, van waaruit de Turken in Nederland werden opgeroepen om beledigingen tegen Erdogan te melden, een Turkse kliklijn in ons land. Even later werd de Turks-Nederlandse columniste Ebru Umar opgepakt in Turkije vanwege haar kritische uitlatingen over de Turkse president. En de Turkse ambassade in Zweden probeerde de uitzending van een documentaire over de Armeense genocide te dwarsbomen.

Het is werkelijk naïef om deze incidenten te laten passeren zonder een passende reactie. Er is al veel boosheid en verontwaardiging geuit over deze incidenten. Maar het heeft geen indruk gemaakt op het Turkse regime. Het ene incident volgt het andere. Deze gevaarlijke ontwikkeling moet stoppen.

Het gaat om onze waarden als vrijheid van meningsuiting. In een vrije samenleving moeten we kunnen spreken, schrijven, twitteren en facebooken zonder angst voor de Turkse Big Brother die over onze schouders meekijkt. Hier gelden onze wetten, en niet de Turkse chantage.

Bevochten vrijheden Tot mijn achttiende heb ik in Iran gewoond. In Iran heb ik ervaren wat onvrijheid betekent, en wat onvrijheid met je doet. Voortdurend op je hoede zijn, en steeds weer angst voelen voor de autoriteiten die je in de gaten houden en die je elk moment kunnen oppakken. Dat nooit meer. Ik ben gevlucht voor de vrijheid.

Vooral in Europa werd onze vrijheid zwaar bevochten; vrijheid van spreken en vrijwaring van vrees. Als Duitse bondskanselier had Merkel dit heel goed moeten beseffen, toen zij zwichtte voor de druk van Erdogan om in te stemmen met vervolging van Böhmermann. In de Duitse Grondwet, die na 1945 werd geschreven, is de vrijheid van meningsuiting stevig verankerd en gewaarborgd. Merkel kon verwijzen naar die grondwettelijke waarborg en kiezen voor het vrije woord boven Turkse chantage.

Deze incidenten leggen pijnlijk bloot hoe afhankelijk en kwetsbaar de EU zichzelf heeft gemaakt tegenover Turkije door de deal met dit land. Deze afhankelijke positie is verontrustend. De EU-landen moeten nu zwijgen en zwichten ongeacht wat Erdogan in eigen land doet; journalisten opsluiten, rechters mond dood maken, Koerden martelen, Syrische vluchtelingen terugsturen. Nu bereikt de lange arm van Erdogan ook onze steden en dorpen.

Onze keuze De Europese leiders hebben zich afhankelijk gemaakt van Erdogan, omdat zij de asielzoekers kwijt willen raken. Erdogan beseft dit heel goed en zal eisen blijven stellen. Voor Europa zijn nu de waarden als vrijheid, mensenrechten en rechtsstaat onderhandelbaar in ruil voor het kwijtraken van asielzoekers. De Europese leiders zijn niet in staat om de vluchtelingencrisis zelf op te lossen. Dan maar kiezen voor de chantage en tirannie van Erdogan.

Dagenlang zitten mannen, vrouwen, kinderen en baby’s opgesloten in de ijzeren kooi op de Griekse eilanden vanwege de deal met Turkije. Laat de Europese leiders zich bekommeren om deze mensen.

Hierna zal Erdogan eisen dat de demonstraties van Turkse Koerden in de Europese steden worden verboden, en dat Europa zijn mond moet houden over de Armeense genocide. Bovendien zal hij eisen dat de EU geen kritiek levert op het opsluiten van journalisten. Weg met de persvrijheid. En de EU moet ophouden met het uitbrengen van kritische rapporten over de mensenrechtenschendingen door het regime van Erdogan. De reactie van de Europese leiders zal niet anders zijn dan zwijgen en zwichten, anders blaast Erdogan de deal tussen de EU en Turkije op. En vanaf juni kunnen 70 miljoen Turken visumvrij naar Europa reizen. Ook een eis van Turkije.

We kunnen verlost raken van de Turkse chantage en tirannie. Daarvoor moeten we onvoorwaardelijk kiezen voor onze waarden, en we moeten ons niet langer afhankelijk maken van Turkije door als Europa zelf de vluchtelingencrisis op te lossen.

De vraag is dus waar kiezen wij voor? Accepteren wij de chantage en tirannie van Erdogan in ruil voor het kwijtraken van asielzoekers, of vinden wij dat onze waarden als vrijheid, mensenrechten en rechtsstaat ons meer waard zijn dan de deal met Turkije? Om deze principiële keuze gaat het.