De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Waarom islamofobie wél racisme is
•
860 keer bekeken
• 
Kan islamofobie of moslimhaat racisme zijn als het geen ‘ras’ betreft? Vaak wordt er online en in het echte leven gesteld dat de twee niet hetzelfde zijn. Sterker nog, sommigen worden zelfs veroordeeld voor het beestje bij de naam noemen. Zo moet SP-gemeenteraadslid van Zoetemeer Lennart Feijen een boete van 350 euro betalen omdat hij oud-minister Hilbrand Nawijn een racist noemde, vanwege islamofobe uitingen die hij deed. Zaterdag stelt antropoloog Martijn de Koning in de Volkskrant dat islamofobie wel degelijk racisme is.
Volgens de Koning wordt er vaak beredeneerd dat de islam een geloofsovertuiging is, waardoor het niet mogelijk is om racistisch te zijn wanneer je daar kritiek op uit of die beledigt. Het zou hoogstens discriminatoir kunnen zijn, vindt de zelfbenoemde criticus, maar de antropoloog spreekt het tegen.
"Het is een vaak gehoorde, maar ook een misplaatste redenering. Het gaat bij racisme niet om wat een groep is, maar om hoe deze bejegend wordt. Het gaat om hoe een specifieke groep mensen tot een onacceptabele en inferieure Ander wordt gemaakt. Dat is zo door de geschiedenis heen gebeurd en het gebeurt in het hedendaagse beleid en debat.
Vandaag de dag nauwelijks via een rassenleer, maar veel meer met een cultuurleer waarbij enerzijds een doembeeld van de islam wordt geschapen en anderzijds een ideaalbeeld van de eigen witte gemeenschap"
Vandaag de dag nauwelijks via een rassenleer, maar veel meer met een cultuurleer waarbij enerzijds een doembeeld van de islam wordt geschapen en anderzijds een ideaalbeeld van de eigen witte gemeenschap
.
Ook stelt de Koning dat rassenleer van oudsher niet enkel op biologische ‘rassen’ is gebaseerd maar ook op cultuur en religie. Het ‘racialiseren’ van een groep mensen gebeurt door een groep die divers is in opleidingsniveau, etnische afkomst en in politieke en religieuze overtuiging een label te geven, waar allerlei negatieve connotaties aan hangen. Vervolgens worden die afgezet tegenover ‘onze’ waarden met het ideaalbeeld van een joods-christelijk of liberaal Westen.
"Bij racialisering worden buitenstaanders niet per se als ‘ras’ gezien, maar er wordt op dezelfde manier over ze gesproken: als een herkenbare groep die specifieke, onveranderlijke en natuurlijke eigenschappen wordt toegedicht en die als inferieur geldt. Tegenwoordig is het generaliserende idee dat ‘de islam’ in essentie anders is dan – of zelfs inferieur is aan – ‘het Westen’ bijna vanzelfsprekend. Deze vanzelfsprekendheid is een belangrijk kenmerk van de racialisering van moslims die nu zo ver is doorgewoekerd dat niet het racisme wordt afgestraft, maar het benoemen ervan."
De antropoloog haalt het voorbeeld van Nawijn en Feijen aan. Die laatste reageerde op het voorstel van de oud-minister om geen islamitische scholen toe te staan omdat ze niet zouden bijdragen aan de integratie van burgers. Nawijn durfde zich zelfs te beroepen op ‘de basis van de historie van Nederland, die gebaseerd is op de humanistische, joodse en christelijke traditie’. De Koning stelt:
"Het gaat hier dus niet om wat scholen presteren, maar om het inperken van reguliere vrijheden van godsdienst en onderwijs voor moslims op basis van de tegenstelling tussen het ideaalbeeld van het humanistisch-joods-christelijke Nederland waar de islam niet bij zou horen. Nawijns pleidooi kan daarom wel degelijk als racistisch worden aangemerkt, maar de rechter vindt dat etiket juist beledigend voor Nawijn en zelfs strafwaardig. Dat laat zien dat er een schromelijk gebrek aan inzicht over racisme en racialisering bestaat."
Ook in de politiek bedreigt de xenofobie jegens moslims de vrijheden van Nederlandse burgers en uit het zich in het racialiseren van die groep. Geert Wilders en Pim Fortuyn worden als voorbeeld genoemd maar ook de uitspraken van Halbe Zijlstra die het constant heeft over ‘onze waarden’ of een Sybrand Buma die in het kader van de komst van vluchtelingen het over een ‘gezonde vaderlandsliefde met de joods-christelijke traditie als basis’ heeft.
"Het is een uitspraak die grote consequenties kan hebben: racistische uitspraken zoals die van Zijlstra, Buma en Nawijn moeten ongemoeid worden gelaten, want als je ze benoemt, word je veroordeeld. Intussen worden de burgerlijke rechten en vrijheden van moslims, zoals vrijheid van onderwijs en vrijwaring van discriminatie, verder aangetast"
Eerder deze week spraken Geert Mak en Adriaan van Dis in DWDD al over de eeuwenoude imperialistische en superieure houding van het Westen tegenover ‘anderen’.
Praat mee
0/1500