Voortaan kankerlongen en verschrompelde baby's op sigarettenpakjes

Op pakjes shag en sigaretten worden in de toekomst afschrikwekkende foto’s geplaatst. Het kabinet stemt in met een Europees voorstel hiertoe. Ook geuren en smaakjes als menthol en drop mogen voortaan niet meer worden toegevoegd. Europa hoopt zo rokers van het roken af te krijgen, maar vooral ook te voorkomen dat jongeren gaan roken. Uit Nederlands onderzoek bleek eerder dat afschrikwekkende teksten en foto’s op sigarettenverpakkingen mensen niet van het roken af houden, maar Nederland stemt toch in.

var gaJsHost = (("https:" == document.location.protocol) ? "https://ssl." : "http://www.");document.write(unescape("%3Cscript src='"+gaJsHost+"google-analytics.com/ga.js' type='text/javascript'%3E%3C/script%3E")); try{var pageTracker = _gat._getTracker("UA-11792878-1");pageTracker._trackPageview();}catch(err){} Europa wil lidstaten verplichten rokers beter te informeren over de risico’s. Foto’s van bijvoorbeeld een zwarte long, een grafzerk of een lege kinderwagen kunnen in één klap duidelijk maken wat het gevolg van roken kan zijn. De tekst ‘Roken is dodelijk’ zegt kennelijk niet voldoende.

De Europese conceptrichtlijn sluit zich volgens het kabinet aan bij het Nederlandse besluit om de volksgezondheid te verbeteren door roken terug te dringen. Nederland gaat voornamelijk akkoord om zo te voorkomen dat jongeren beginnen met roken, benadrukt de woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid desgevraagd tegen Joop.

Het is niet bewezen dat enge foto’s op pakjes daadwerkelijk een afschrikwekkend effect hebben. Sterker nog, uit Nederlands onderzoek is gebleken dat afschrikwekkende foto’s zelfs kunnen leiden tot méér gerook. Hoewel de boodschap (roken is dodelijk/ van roken krijg je longkanker etc.) met behulp van foto’s wel duidelijker overkomt, betekent dit niet automatisch dat rokers minder gaan roken.

Er wordt nog volop onderzoek gedaan naar het mogelijke resultaat van de foto’s. Het korte termijn effect is voor het kabinet leidend geweest: Het lijkt erop dat potentiële nieuwe rokers niet snel geneigd zullen zijn een eerste sigaret op te steken. Op de lange termijn kan men gewend raken aan de foto’s, maar ook dat moet nog onderzocht worden.

Waarom dan toch instemmen? Het geheel heeft een Europees randje. In de Europese Unie hebben sommige landen wel foto’s op de pakjes, sommige landen, zoals Nederland niet, en Europa wil daar graag één beleid voor. De woordvoerder:

Het is goed dat in de Europese Unie een heel eenduidig beeld komt van sigarettenverpakkingen.

Op de website van de Rijksoverheid valt te lezen:

Verder hecht het kabinet er veel waarde aan dat met betrekking tot tabak binnen de Europese Unie zoveel mogelijk één geharmoniseerde lijn wordt gevolgd. Bijvoorbeeld met betrekking tot foto’s op tabaksverpakkingen is het goed dat er een einde komt aan het huidige versnipperde beeld binnen de EU.

Wat wel werkt? De prijs van shag en sigaretten verhogen, maar daar brandt noch het kabinet noch Europa vooralsnog haar handen aan. Op de vraag van Joop of de prijzen van sigaretten ook omhoog gaan – als concrete oplossing van het concrete probleem – was het antwoord dat daar vandaag niet over gesproken is.

Als het plan van Europa doorgang vindt, dan komen de afbeeldingen op z’n vroegst pas over een paar jaar op de pakjes.

Health Psychology Review: Threatening communication: a critical re-analysis and a revised meta-analytic test of fear appeal theory

RTL: Stivoro: waarschuwing pakje sigaretten werkt wel CBS: Study: Graphic tobacco warning labels more effective at delivering anti-smoking message