Timmermans: Uitwisseling persoonsgegevens met V.S. mag doorgaan

Amerikaanse internetbedrijven mogen van het Europees Hof niet meer zomaar Europese persoonsgegevens opslaan. Dat zet een streep door het zogenaamde Safe Harbor-verdrag dat de opslag van data regelde. Vice-voorzitter Timmermans geeft dinsdagmiddag om drie uur een persconferentie over de uitspraak.

Update:

Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie laat in een reactie op de beslissing van het Europees Hof dat bedrijven die privégegevens van hun gebruikers verwerken, deze vooralsnog naar de Verenigde Staten kunnen blijven doorsturen. In de reactie zegt hij ook dat de Europese Unie al met de Amerikaanse autoriteiten in onderhandeling is over een verdrag om data-uitwisseling ‘veiliger’ te maken. Totdat het zover is, kunnen de twee doorgaan met de uitwisseling. Ze worden beschermd onder de Europese databeschermingswetgeving, aldus Timmermans. De vicevoorzitter:

“In the meantime, transatlantic data flows between companies can continue using other mechanisms for international transfers of personal data available under EU data protection law.”

Eerder:

De gegevens van Europeanen mogen eigenlijk niet verzameld worden door landen met slechte privacybescherming maar het Safe Harbor-verdrag gaf bedrijven zoals Facebook, Google, Microsoft en Apple vrij spel om Europese persoonsdata op te slaan. Het Hof heeft nu besloten dat de gegevens van burgers onvoldoende beschermd worden en verklaart het verdrag daarom ongeldig. De uitspraak luidt: 

Ten aanzien van het beschermingsniveau dat in grote lijnen overeenstemt met de grondrechten en fundamentele vrijheden die binnen de Unie worden gegarandeerd, stelt het Hof vast dat een regeling naar Unierecht niet beperkt is tot het strikt noodzakelijke, wanneer zij algemeen toestaat dat alle persoonsgegevens van alle personen van wie de gegevens vanuit de Unie naar de Verenigde Staten worden doorgegeven, worden bewaard, zonder dat enig onderscheid wordt gemaakt, enige beperking wordt gesteld of enige uitzondering wordt gemaakt op basis van het nagestreefde doel en zonder dat wordt voorzien in objectieve criteria ter begrenzing van de toegang van de bevoegde nationale autoriteiten tot de gegevens en het latere gebruik ervan. Het Hof voegt daaraan toe dat een regeling op grond waarvan de autoriteiten veralgemeend toegang kunnen krijgen tot de inhoud van elektronische communicatie, moet worden beschouwd als een aantasting van de wezenlijke inhoud van het grondrecht op eerbiediging van het privéleven.

De uitspraak is gedaan naar aanleiding van de zaak tussen de Oostenrijkse student Max Schrems en Facebook. Schrems vroeg de Ierse privacywaakhond om onderzoek te doen naar de gegevensbescherming in de VS. Dat verzoek werd geweigerd vanwege het Safe Harbor-verdrag. 

De Oostenrijker bleef desondanks volharden en haalde documenten van de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden erbij. Daaruit bleek dat internetbedrijven op grote schaal persoonsgegevens van Europeanen verzamelen. Volgens de student reden genoeg om Europese data niet aan de VS toe te vertrouwen. Het Hof heeft hem daarin terecht in het gelijk gesteld. Het is voor het eerst dat onthullingen van Snowden resulteren in een grote beleidswijziging. Ook moet de Ierse privacywaakhond alsnog het verzoek van Schrems honoreren. Volgens Nu.nl is de Oostenrijkse student zeer tevreden met de uitspraak: 

 “Dit arrest trekt een duidelijke grens. Het verduidelijkt dat massasurveillance onze fundamentele rechten schendt.” Schrems verwacht dat het arrest in de toekomst kan worden gebruikt in rechtszaken tegen de praktijken van de eigen Europese inlichtingendiensten.

In de uitspraak wordt ook Europa op de vingers getikt. De Europese Commissie heeft in een bericht aan het Europees parlement het onzorgvuldig verzamelen van data door de VS ‘onaanvaardbaar’ genoemd. Volgens het Hof had het omstreden Safe Harbor-verdrag  toen meteen opgeschort moeten worden. 

Momenteel vinden er al onderhandelingen plaats over een nieuw verdrag tussen Europa en de VS. Het is nog niet duidelijk wat de exacte gevolgen van de uitspraak op die plannen zullen zijn. Vice-voorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie en eurocommissaris Věra Jourová (Justitie) houden dinsdagmiddag om drie uur een persconferentie over de beslissing van het Hof.

Met het Safe Harbor-verdrag geven Europese overheden meer dan ruim vijfduizend bedrijven de mogelijkheid om persoonsgegevens op te slaan en daarmee onze privacy te schenden. Een van de voorwaarden is wel een zogenaamd geldig privacybeleid maar er is geen enkele externe toezichthouder aangesteld om dat te waarborgen.