Rapport: Europa wist van dieselgate, maar keek expres weg

Zowel de Europese lidstaten als de Europese Commissie wisten dat dieselauto’s te veel schadelijke stoffen uitstoten en dat er door fabrikanten gesjoemeld werd met de cijfers, maar keken bewust de andere kant op. Dat valt te lezen in een rapport van de commissie die namens het Europarlement onderzoek deed naar “dieselgate”. Het rapport wordt maandag gepresenteerd.

‘Dieselgate had nooit kunnen plaatsvinden als de lidstaten en de Europese Commissie gewoon hadden gedaan wat ze volgens de wet moeten doen’, schrijft Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy (D66) in het rapport, die vindt dat het gesjoemel veel eerder aan de kaak gesteld had moeten worden.

Niet alleen werden de verdraaide cijfers genegeerd, ook stelt de onderzoekscommissie vast dat de Europese Unie de auto-industrie keer op keer de hand boven het hoofd hield. Zo kozen lidstaten er bewust voor automerken uit het eigen land nauwelijks aan te pakken, uit angst dat het die bedrijven economisch zou beschadigen. Op die manier werd de uitvoering van strengere emissietesten jarenlang uitgesteld. Met name Spanje, Frankrijk en Italië lobbyden actief tegen de strengere regels.

Maar ook de Eurocommissarissen zouden al sinds 2005 op de hoogte zijn van de te hoge uitstoot van diesels, zo valt in het rapport te lezen:

Verder was er volgens de onderzoekers sprake van wanbestuur. Lidstaten gaven structureel te weinig geld uit aan de controle van de auto’s en ook werd nagelaten te onderzoeken waarom auto’s op de weg vele malen vervuilender bleken dan in het laboratorium, terwijl dat verschil in uitstoot wel bekend was.

De feiten an sich zijn niet nieuw. Het rapport is vooral een opsomming van de openbare verhoren uit het afgelopen jaar van Eurocommissarissen, nationale politici en vertegenwoordigers van autobedrijven. Het oordeel van de onderzoekscommissie is echter niet mals. De steken die de lidstaten en de Europese Commissie hebben laten vallen zijn volgens de onderzoekers zo ernstig, dat in het rapport gesproken wordt van het ‘schenden van Europese wetgeving’.

Het Europees Parlement oordeelt dan wel hard over alles wat er rond dieselgate mis ging, maar of het rapport tot verdere straffen zal leiden is nog maar de vraag. Het parlement is immers niet bij machte politici weg te sturen of anderszins te straffen. De Europese Commissie, die in het rapport de wind van voren krijgt, kan dat wel. Tegen zes landen zouden inmiddels procedures zijn gestart die in theorie tot boetes kunnen leiden.

Bronnen: NOS , NRC  / cc-foto: Automobile Italia