De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Hoe aardgasproducent NAM Groningse gedupeerden het zwijgen oplegt
•
65 keer bekeken
• 
Vorige week was het groot nieuws: ‘ PvdA-Kamerlid gooit Shell met kop en kont de Kamer uit ‘ vanwege foute lobbypraktijken. Shell – voor vijftig procent eigenaar van gasbedrijf NAM, had in een brief door laten schemeren de schade van de aardbevingen niet te kunnen vergoeden als ze niet meer naar nieuw gas mochten boren. Dat pikte PvdA’er Henk Nijboer niet en met hem vele anderen.
Maar de slinkse lobby-truc van Shell was niet het enige. In een achtergrondartikel op de onderzoekssite Follow The Money staat vandaag te lezen hoe de NAM Groningers onder druk zet met zwijgcontracten die ze met de bewoners sluiten over het herstel van hun beschadigde huizen.
Dick Kleijer is secretaris van de belangengroep ‘De Groninger Bodem Beweging’ (GBB) en vertelt in het artikel hoe inwoners uit Groningen dit al langer meemaken in hun strijd met de NAM en moederbedrijf Shell. Kleijer tegen FTM:
"Groningers reageerden afgelopen week zo fel, omdat ze deze chantage herkennen uit hun persoonlijke situatie. Net als Shell met deze brief laat zien, denkt de NAM steeds: “We zullen ze weleens laten zien wie het voor het zeggen heeft."
Kleijer zegt dat de Groningers al jaren worden gechanteerd door de NAM met schikkingen waarin verplicht wordt dat de bewoners hun mond moeten houden. Maar geen enkele gedeputeerde wil er een boekje over opendoen. Volgens Kleijer is dat omdat ze bang zijn voor de gevolgen als ze besluiten te praten.
In het artikel zegt Kleijer dat er in meer dan tien gevallen sprake is van een zwijgcontract. Hij noemt het voorbeeld van een man die voor een groot bedrag schadeherstel zou krijgen. Dat zou de NAM vergoeden. In de overeenkomst tussen de NAM en de man stonden de volgende bedingen: “Dat deze meneer nieuwe schade niet meer mag claimen bij de NAM. En dat hij hier niet met derden over mag praten.”
Kleijer is boos omdat de NAM op deze manier een systeem van rechtsongelijkheid creëert:
"Er wordt voor gezorgd dat je niet kunt vergelijken tussen verschillende schadegevallen. Dan kan je namelijk iets afdwingen bij de NAM. Niemand weet nu wat de buren krijgen. Op het moment dat er geen vergelijking mogelijk is, kan de NAM de voorwaarden bepalen en blijft zo de controle houden."
Verbod op zwijgcontracten Zwijgcontracten komen niet alleen voor in deze situatie in Groningen. Onlangs nog, kwam het Tergooi Ziekenhuis uit Hilversum in het nieuws nadat was gebleken dat het een zwijgcontract had getekend met de moeder van een overleden patiënt, de 21-jarige hockeyer Rogier Mooij. Zij mocht geen klacht indienen bij de tuchtrechter en niet met de media praten. Naar aanleiding van dat nieuws kwamen nog 28 meldingen van soortgelijke zwijgcontracten binnen bij de Inspectie Gezondheidszorg.
Niet iedereen is het erover eens dat het een goed idee is om zwijgcontracten per definitie te verbieden, zoals minister Schippers van Volksgezondheid onlangs voorstelde. Kanttekeningen die deskundigen plaatsen bij een verbod is dat het invoeren ervan zo lang gaat duren dat je er beter in goed overleg uit kunt komen. Bovendien kan een zwijgcontract ook nuttig zijn in zakelijke overeenkomsten en advocaat Henderi Lenting zegt:
"Geheimhouding kan er ook voor zorgen dat dat partijen het geschil definitief kunnen afsluiten en dat er, ook voor een gedupeerde, weer een stabiele en rustige situatie ontstaat. Zij hoeven er dan niet voor te vrezen dat de discussie opnieuw wordt gevoerd in bijvoorbeeld de pers."
De NAM zegt in een reactie aan Follow The Money dat het om ‘maatwerkoplossingen gaat’:
"De reden dat er soms een clausule voor vertrouwelijkheid wordt opgenomen, is dat het bij complexe schadedossiers gaat om maatwerkoplossingen. Deze maatwerkoplossingen zijn niet zomaar toe te passen bij unieke situaties van andere bewoners. Dit is in enkele tientallen dossiers toegepast."
Lees het hele achtergrondverhaal bij Follow The Money: ‘ Het gedwongen zwijgen van Groningen ’.
Praat mee
0/1500