Glyfosaat: omstreden gif

Nederland is recordhouder in het gebruik van landbouwgif. Maar er zijn groeiende zorgen over de gevolgen hiervan voor mens, dier en milieu. Onder wetenschappers is ophef ontstaan over het veel gebruikte onkruidmiddel glyfosaat. Ook in Nederland wordt het in grote hoeveelheden over de akkers en tuinen gesproeid, onder meer onder de naam Roundup van producent Monsanto, die tot 2000 het patent had op het middel.

Volgens de Europese instanties BFR en EFSA, is het gebruik van het middel volkomen veilig. Maar afgelopen jaar komt de Wereldgezondheidsorganisatie WHO met een alarmerend rapport. Glyfosaat is waarschijnlijk kankerverwekkend.

Tussen de WHO en de Europese instituten is nu een fel debat losgebarsten. De kankeronderzoekers zijn zeer kritisch over de Europese rapporten. Vorige week heeft ook Frankrijk zich in de discussie gemengd. De Franse voedselveiligheidsautoriteit Anses heeft alle rapporten bestudeerd en deelt de zorgen van de Wereldgezondheidsraad.

In ZEMBLA INTERNATIONAAL  woensdagavond een reportage van de Duitse WDR met een onderzoek naar het gevaar van het populaire onkruidgif.

Onderzoeken: Glyfosaat is oppervlaktewater, urine en moedermelk In 2013 wordt urine van inwoners uit 18 Europese steden onderzocht, waaronder een aantal Nederlanders. In 5 van de 8 Nederlandse urinemonsters wordt glyfosaat aangetroffen. Volgens minister Schippers kan de aanwezigheid van glyfosaat bij Nederlanders “veroorzaakt zijn door blootstelling via voeding en door onkruidbestrijding buiten de landbouw.” Maar de gevonden glyfosaatgehaltes van enkele microgrammen vormen volgens de minister geen gezondheidsrisico. Het gif wordt snel door het lichaam uitgescheiden, vooral via de urine.

Bij een ander, Duits onderzoek in 2015, geïnitieerd door politieke partij ‘Die Grünen’, wordt ook in moedermelk van 16 vrouwen glyfosaat aangetroffen. Maar het Duitse rijksinstituut BFR betwijfelt deze uitslag. Zij liet 114 moedermelkmonsters onderzoeken en concludeerde onlangs dat er géén glyfosaat te vinden is in moedermelk. In Amerika liet de groep ‘Mom’s across America’ ook moedermelk testen in 2014 en troffen daarbij glyfosaatgehaltes aan. Ook hier wijzen de autoriteiten en producenten de resultaten van de hand. De gebruikte onderzoeksmethode zou niet aan de eisen voldoen. Maar de moeders vinden dit verwijt onterecht.

Overschrijding van de norm De Nederlandse waterbedrijven slaan meerdere malen alarm over glyfosaat. In de afgelopen 5 jaar overschrijdt het de norm in drinkwaterbronnen meer dan 100 keer. In 2011 eist de Tweede Kamer maatregelen en komt met een motie. Na veel uitstel komt de regering met een verbod van glyfosaat op bestrating. Het zou per 1 maart ingaan, maar afgelopen week komt staatssecretaris Dijksma daar op terug. Door juridische problemen loopt de maatregel verdere vertraging op. Voor een verbod in de landbouw is geen Kamermeerderheid gehaald. Dus het gebruik van het onkruid gif op de akkers, blijft voorlopig toegestaan.