'Coalitie 37 zetels; SGP 1'

De 566 leden van de Provinciale Staten hebben vandaag de Eerste Kamer gekozen. In hun provinciehuizen brachten zij om 15.00 hun stem uit.

De coalitie lijkt 37 zetels in de Eerste Kamer te hebben gehaald. Daardoor zal het kabinet voor een meerderheid ook een beroep moeten doen op de ene zetel van de SGP.

Update 20:20 : Volgens oppositieleider Job Cohen wordt het kabinet nu ‘gegijzeld’ door SGP en PVV. SP-leider Roemer zegt: ‘De grote vraag is wat de SGP hier allemaal voor terugkrijgt.’ Meer bij de Volkskrant.

Update 20:00: In een reactie bij BNR noemde premier Rutte het Nederlands kiesstelsel ‘bizar’ en sprak van ‘twee verschrikkelijke maanden’: 

“Het is een bizar systeem dat we hebben. Prima dat we met z’n allen de Provinciale Staten kiezen, maar wat je daarna krijgt is raar. We kiezen dan indirect de leden van de Eerste Kamer en dan ook nog zodanig dat niemand na de verkiezingen echt zeker weet wat nou precies de uitslag is.”

Update 16.15 uur: In Noord Holland heeft één lid van de D66-fractie een ongeldige stem uitgebracht omdat hij geen rood potlood heeft gebruikt. Het bracht D66-kamerlid Pia Dijstra ertoe om op twitter te verzuchten:

pfff, D66-er gebruikte geen rood potlood in NH, ongeldige stem. Hoe krijg je het voor elkaar

Het lijkt er op dat dat D66 een zesde zetel in de Eerste Kamer heeft gekost. De bewuste restzetel is nu bij de SP terechtgekomen. D66-fractievoorzitter Van Boxtel zegt tegen de NOS bij de Kiesraad protest te gaan aantekenen tegen het ongeldig verklaren van de stem in Noord Holland.

Update 16:05 uur: In Noord Brabant heeft de VVD één stem minder en de PVV één stem meer gekregen. In Flevoland viel op dat de PvdA twee stemmen minder kreeg en de SP en GroenLinks beiden één stem meer. Marleen Barth bevestigde zojuist dat dit volgens afspraak was.

Update 16.00 uur:  Het lijkt er op dat er in Zuid-Holland één stem van D66 naar de PvdA is gegaan en één van de SGP naar de VVD.

Update 15:40 : De Partij voor de Dieren heeft in Utrecht op de SP gestemd.

Update 15:30 uur: Het Zeeuwse statenlid dat in opspraak kwam doordat hij een bezoek bracht aan het torentje, heeft zojuist waarschijnlijk op de PVV gestemd. Het is ook mogelijk dat hij op de VVD heeft gestemd, maar dat zou dan weer betekenen dat een VVD-er op de PVV heeft gestemd.

Update 14.30 De ChristenUnie en de SGP kiezen vanaf vandaag niet langer voor elkaar. Nadat de nieuwe lezen van de Eerste Kamer zijn gekozen, is de samenwerking tussen de deze christelijke partijen voorbij.

Jarenlang voerden de twee partijen namens elkaar het woord in de Senaat. De opzegging van die samenwerking heeft belangrijke gevolgen voor de verhoudingen in de Eerste Kamer. In het verleden hielpen beide partijen elkaar om een restzetel in de Eerste Kamer te halen door op elkaar te stemmen, maar die tactiek zou vanaf nu niet meer aan de orde zijn. Het is een logische stap aangezien de partijen, anders dan gewoonlijk, ook geen lijstverbinding meer aangingen bij de Provinciale Staten. Dat meldt de Volkskrant.

Als alle Statenleden op hun eigen partij stemmen halen VVD, CDA en PVV 37 zetels. Met de zetel van de SGP erbij is dat een nipte meerderheid.

De NOS meldt dat over het stemgedrag van de Statenleden achter de schermen druk is onderhandeld. Ook premier Rutte heeft hieraan meegedaan. Hij heeft samen met Geert Wilders een lid van de Partij voor Zeeland ervan overtuigd heeft dat hij op de PVV moet stemmen om die partij aan een restzetel te helpen.

Trouw schrijft dat een meerderheid voor VVD, CDA en PVV van 38 zetels alleen mogelijk is als veel Statenleden van VVD, CDA én SPG hun reststemmen geven aan de PVV, of juist aan het CDA. Dan nog komt die 38ste zetel alleen in beeld als de oppositiepartijen elkaar niets gunnen.

Het lijkt erop dat de coalitiepartijen – naast het veiligstellen van tien zetels voor de PVV – vooral proberen de tweede ‘gedoogpartner’ SGP aan een extra zetel te helpen. Dit weekend kondigde de VVD aan dat een wetsvoorstel om godslastering niet langer strafbaar te stellen niet meer op de steun van de liberalen zou kunnen rekenen. Een duidelijke knieval voor de confessionelen in ruil voor hun politieke steun. 

Lees meer bij Trouw: Gaat de laatste zetel naar SP of PVV?

NOS: Statenleden kiezen Eerste Kamer